Dolandırıcılara kolay hedef olmamanın yolu mali okuryazarlıktan geçiyor. Bu konuya dikkat çeken Feramuz Erdin nelere dikkat edilmesi gerektiğini yazdı.

Feramuz Erdin

Gün geçmiyor ki ülkemizde bir toplu dolandırıcılık veya saadet zinciri haberi ile uyanmayalım! Toplumun varlıklı veya en azından birikim sahibi kesimini temsil eden profesörler, milli futbolcular, ünlüler ve hatta iş insanlarının da kurbanları arasında bulunduğu bu kişiler nasıl oluyor da insanları ellerindeki birikimin tamamını vermeye ikna edebiliyor?

MALİ OKURYAZARLIK EKSİKLİĞİ ÖNEMLİ BİR SORUN

Sadece dolandırılmamak için değil, bir bireyin mali okuryazarlığa sahip olması onun harcama alışkanlıklarını, yatırım ve birikimlerini doğrudan etkiliyor. Nüfusun hızla arttığı bir dünyada emeklerinin karşılığını doğru almak ve birikimlerini kaybetmemek için temel mali okuryazarlık seviyesine sahip olmak gerekiyor.

Zaten dolandırıcıların ülkemizde bu kadar başarılı olmasının ardında da kurbanlarının mali okuryazarlık seviyesinin yetersiz olması yatıyor. Doların dünyadaki faizi yüzde 5’ler civarında seyrederken, gözünü kazanma hırsı bürümüş olan kişiler dolara yüzde 250 getiri alabileceğine rahatlıkla inanabiliyor! Hem de oturduğu yerden!

DÜNYADA YASTIK ALTI HAZIRLIĞI NE DURUMDA?

Dünya Ekonomik Forumu, dünyada yaşam süresinin uzaması ile birlikte insanların emeklilik çağında gelir sıkıntısına düşebileceğini ortaya koyan bir çalışmaya imza attı. Emeklilikte maaşının geçinmeye yetmeyecek kadar düşmesi halinde insanların sağlık ve yaşam giderlerini karşılamak üzere ne gibi hazırlıklar yaptığı araştırma konusu oldu. Bunun yanında bireylerin ani gelir kesilmesi durumlarına ne kadar hazırlıklı olduğu da ortaya kondu.

Aşağıdaki İngilizce tablo ülkeler özelinde bu hazırlığın boyutlarını gösteriyor. Buna göre anket yapılanların içinde geleceğe en hazırlıklı vatandaşlar Çin, Kore, Almanya, Çek Cumhuriyeti ve Avusturya’da yaşıyor. Bu tablodaki verileri dünya genelinde ortalaması %33’ü bulan mali okuryazarlık seviyesi tablosu birlikte değerlendirmek mümkündür.

Türkiye özelinde bir çalışma yapılmamakla birlikte, ülkemizin “anket ortalamasının” verildiği kısımda yer aldığını değerlendirebiliriz.

Yazılarımızı takip edenler, bir önceki yazımızın konusunun SGK’nın yaşadığı yapısal ve operasyonel sorunlar nedeniyle emeklilerin karşı karşıya kalabilecekleri sorunlar olduğunu hatırlayacaktır. DEF çalışması da bu konuda alarm verilmesi gerektiğine vurgu yapmaktadır.

DANİMARKA İŞİ SIKI TUTUYOR

2015 yılında ulusal bir program başlatan Danimarka 13- 15 yaş arası nüfus için mali okuryazarlık eğitimini zorunlu hale getirdi. Buna göre gençler bütçe ve tasarruf yapmayı, bankaların ve banka kredilerinin işleyişini, bir tüketici olarak haklarının neler olduğunu teorik ve pratik olarak öğreniyorlar.

Ayrıca Para Haftası adı altında getirilen bir uygulama ile ekonomi alanında çalışanlar bir hafta boyunca okulları ziyaret ederek öğrencilere güncel konular hakkında sunum yapıyorlar. Böylelikle Danimarka nüfusunun mali okuryazarlık oranı yüzde 71 e ulaşmış oldu.

patronlardunyasi.com